13 mrt Nudge Vriendenbijeenkomst: samen de grondstoftransitie versnellen

Alles aan Circl op de Zuidas ademt circulariteit. Het paviljoen pal voor het hoofdkantoor van ABN AMRO is volgens duurzame en circulaire principes gebouwd. Veel grondstoffen zijn een tweede leven gestart en het ziet er ook nog cool uit. Bovendien is het gros van de bouwmaterialen, van de gevelpanelen tot de houten balken, opnieuw te gebruiken. En dan hebben we het nog niet over de functie van het paviljoen. De bank ziet Circl als een levend laboratorium waar medewerkers, klanten en vele anderen ideeën over circulariteit en duurzaamheid kunnen opdoen, delen en uitwerken. De ideale plek dus voor een vriendenbijeenkomst over hoe de grondstoftransitie een boost kan krijgen.

De circulaire economie is onze reddingsboei. En gelukkig gebeurt er al ontzettend veel. De hamvraag is of het voldoende is. Met het Circularity Gap Report kunnen we inschatten waar we momenteel staan. Volgens Eva Moll van Circle Economy is het belangrijk om de voortgang te wel te meten, maar niemand de maat nemen. Het rapport is vooral een nulmeting om in ieder geval te weten wat alle circulaire inspanningen opleveren.

Mismatches duidelijk maken

Zo probeert de auto-industrie de CO2-uitstoot per kilometer terug te dringen. Maar als je dan inzet op het lichter maken van auto’s, kun je je afvragen of dit wel echt bijdraagt aan een concrete oplossing. De metaallegeringen die daarvoor ontwikkeld worden, zijn namelijk zeer complex en slecht te recyclen. Is het niet effectiever om iets te doen met de tijd die auto’s stil staan? Het meetsysteem van Circle Economy maakt zulke mismatches duidelijk. Dat geldt ook voor grondstoffen. We pompen e op jaarbasis ruim 90 miljard ton grondstoffen in ons wereldwijde systeem. Een deel daarvan ligt voor langere tijd vast, bijvoorbeeld in gebouwen. Maar dik 50 miljard ton ‘verdwijnt’ ook weer en daarvan wordt slechts 8 miljard ton concreet gerecycled. Met deze gegevens in de hand, is het overduidelijk waar we met z’n allen nog aan kunnen, en moeten, werken.

Tijd om door te pakken!

Tijd dus om de koppen bijeen te steken. De denkkracht en creativiteit van de Vrienden van Nudge is dit keer gericht op het vlot trekken van circulaire initiatieven. De tafelvraag is: Wat zijn de hobbels die circulariteit afremmen, en belangrijker, hoe haal je ze weg? De hosts (Plastic Whale, Interface, Milgro, Roggebotstaete, VerdraaidGoed, Bundels en Engie Services) hebben zelf al flinke drempels overwonnen met hun initiatieven. En dat geldt ook voor veel vrienden aan tafel. De intentie om circulair te handelen en te leven staat niet meer ter discussie. Het is wel tijd om door te pakken. Ook als het niet meteen lukt om 100 procent te halen. Iedere tafel legt vanzelfsprekend eigen accenten. Toch blijkt steeds weer dat het ontzettend belangrijk is om te zien wat je doet en wat het oplevert. Koester je ideeën en enb kleine successen, ook als het nog niet de ideale oplossing is. Die komt dan in ieder geval wèl dichterbij.

Greenwashing?

Moderator Lars Sørensen vindt Circl een mooi pand. Toch roept het bij hem, en andere vrienden, een zweem van greenwashing op. Niina Pussinen van ABN AMRO geeft aan dat dat precies de bedoeling is. Circl wil bankmedewerkers en iedereen die op de Zuidas passeert greenwashen. Het paviljoen laat zien dat circulair bouwen gewoon kan. Dat is extra belangrijk omdat veel grondstoffen en energie via zakelijk vastgoed verdwijnen. Daarom is het super dat collega’s en klanten langs Circl komen om naar hun werk te gaan. Ze kunnen er letterlijk niet omheen. De vraag of ABN AMRO het verduurzamen van huizen en kantoren ook concreet ondersteunt, wordt met een volmondig ja beantwoord. De bank is zelfs bereid om een groter deel van projecten te financieren als eigenaren energiezuinige maatregelen nemen. En dat is precies de inspiratiebron die Circl graag wil zijn, binnen en buien ABN AMRO.

Niet slopen maar oogsten

Een deel van de ‘tweedehands’ grondstoffen van Circl is geleverd door New Horizon. Een logische keuze volgens oprichter Michel Baars. Het kost namelijk niet meer geld, duurt niet langer en is bovendien veel duurzamer. Hij kijkt met een frisse blik naar de sloopwereld en introduceerde de term Urban Mining ofwel het oogsten van grondstoffen. Oude gebouwen zijn potentiele goudmijnen. Hij gaf zichzelf vijf jaar om deze revolutie in de sloopwereld te realiseren. En hij is al heel goed op weg.

No-waste stenen

Slopers hebben hun mond vol van recyclen. De praktijk is echter minder rooskleurig. Zo worden kabelgoten afgevoerd als oud-ijzer. Eenmaal verknipt en omgesmolten worden het ‘nieuwe’ kabelgoten. Het hoeft geen betoog dat het veel slimmer en duurzamer is om kabelgoten te demonteren en in een nieuw gebouw te installeren. Niet alle materialen zijn zo eenvoudig te hergebruiken. Met gespecialiseerde partners innoveert New Horizon de gehele sloopketen. Dat gebeurt op productniveau maar ook op systeemniveau. Zo wordt beton momenteel meestal vermalen en gebruikt als onderlaag voor asfalt. Baars gaat een stap verder en ontwikkelde een methode om van oud beton nieuw beton te maken. Ook oude bakstenen zijn de grondstof voor nieuwe no-waste stenen. Hiervoor is zelfs een oude steenfabriek nieuw leven ingeblazen.

Geen wonderdokter

Hoewel hij heel succesvol is met New Horizon, ziet Baars zichzelf niet als wonderdokter. Er zijn zeker nog uitdagingen. Zo heeft hij momenteel enorme hoeveelheden vloerbedekking (verlijmd) waar hij nog een goede bestemming voor zoekt. Ideeën zijn meer dan welkom! Gelukkig heeft hij nog tweeënhalf jaar om zijn circulaire doelen te bereiken.

Beelden: Nudge